تازه هاي نشر در ايران
ارمغان بدخشان (شرح حال شاعران قرن هفدهم تا نوزدهم بدخشان(
شاه عبدالله بدخشي , تصحيح :فريد بيژن
مکان چاپ: تهران تاريخ چاپ :1386 ناشر: بنياد موقوفات دکتر محمود افشار
بدخشان سرزمینی با آداب و سنن و السنه و لهجه های گونه گون است که در مجموع تعلق به ادب پارسی دارد. این دیار را با ناصر خسرو و اسماعیلیه می شناسیم اما بسیار بیش از این است و همواره در آن شاعرانی فرهیخته بوده اند و اشعار نغز می سروده اند.
کتاب ارمغان بدخشان تذکرة‌الشعرای قرن هیجدهم و نوزدهم است اما با نگاهی متعلق به اوائل قرن بیستم. نگاهی که از یک سو ریشه در سنت تذکره نویسی دارد و از سوی دیگر تاریخ ادبیات.
در مقدمه می خوانیم: مؤلف در این اثر به شاعران و نویسندگانی می پردازد که به قلمرو بدخشان به مفهوم تاریخی آن مربوط می شوند نه به محدوده بدخشان فعلی.
با مطالعه این کتاب که به ظاهر شرح حال شاعران و نمونه اشعار آنهاست می تواند یک دوره تاریخ ادبی بدخشان را مطالعه کرد و با فرهنگ این سرزمین آشنا گشت. وی در مقدمه هر بخش شرحی جغرافیایی می دهد چنان که در خلال بحث از شاعران به تاریخ هم می پردازد. به علاوه اوضاع اجتماعی و فرهنگی بدخشان را هم مد نظر دارد. علاوه بر اینها مطالبی در ارتباط با قومیت شناسی و زبانشناسی هم دارد. اطلاعات جغرافیایی آن به خصوص ارزشمند است.
تاريخ علماي بلخ ج 2
تاريخ چاپ :1386 ناشر: بنياد پژوهشهاي اسلامي مشهد
دومین مجلد کتاب تاریخ علمای بلخ منتشر شد. جلد نخست آن چند سال قبل توسط همین ناشر انتشار یافته بود. این اثر شامل شرح حال علمای بلخ از حرف ع تا بحشی از حرف میم است. بنابرین انتظار می رود که مجلد دیگری هم در راه باشد.
برای هر شرح حال به طور متوسط ده سطر اختصاص داده شده و منابع آن هم آثار کهن است. روشن است که بلخ در تمدن اسلامی کهن جایگاه والایی داشته و در قرون نخستین اسلامی دانشمندان زیادی تقدیم کرده است. بیشتر منابع کتابهای تراجم کهن عربی و قدیمی است و افرادی نیز که معرفی شده اند عمدتا مربوط به دوران قدیم هستند. با این حال شماری از ادبا وشعرای قرون بعدی به خصوص قرن های نهم تا دوازدهم هم در این کتاب معرفی شده است. در این زمینه به معاصرین هم توجهی شده و شماری از عالمان بلخی که تحصیل کرده برخی از حوزه های ایران و عراق بوده اند نامشان در این مجموعه ارزشمند آمده است. تعداد شرح حال های ارائه شده در این مجلد از 290 تا 661 است.
آثار تاريخي ورارود و خوارزم
منوچهر ستوده
مکان چاپ: تهران تاريخ چاپ :1386 ناشر: بنياد موقوفات دکتر محمود افشار
پس از دو سال که از چاپ جلد نخست این اثر گذشته بود، اکنون جلد دوم آن عرضه شده است. این کتاب حاصل گشت و گذار جدی استاد ستوده در شهرهای کهن و بزرگ ماوراءالنهر است که امروزه بسیار کوچک شده اما همچنان در دل خود آثاری از آن روزگاران را جای داده است.
این مجلد شامل بیان آثار تاریخی چندین شهر دیگر است.
نخست: شهر سبز یا شهر کش و ترمذ و ختلان
دوم: حصار و پنجکنت
سوم: بدخشان
چهارم: خوراسان شامل مرو و ختل
پس از آن افزوده ها و پیوست هایی دارد که از آن جمله چند گفتار با این عناوین است:
1- آثار و بناهای تاریخی غزنی و بلخ و هرات
2- آثار تاریخی دهستان
3- کتیبه سرخ کوتل بغلان از عبدالحی حبیبی (192 – 294(.
در این اثر بسان مجلد پیشین بسیاری از کتیبه های فارسی از روی در و دیوار مساجد و خانقاهها و سنگ قبرها خوانده شده است. مثلا سنگ قبر حکیم ترمذی (ص 18). مقابر فراوانی هم هست که کتیبه های فارسی دارد اما مدفونین شناخته شده نیستند. در بخش بدخشان اشاراتی را به آثار اسماعیلیه و تاریخچه آنان در آن محیط دارد.
